వ్యాసపౌర్ణిమ యొక్క విశిష్టత

వ్యాసపౌర్ణిమ హిందూ సంప్రదాయంలో చాలా పవిత్రమైన పండుగ. ఇది అషాఢ మాసంలో వచ్చే పౌర్ణమి రోజున జరుపుకుంటారు. ఈ రోజు మహర్షి వ్యాసుని జన్మదినంగా భావిస్తారు. మహాభారతాన్ని రచించిన, వేదాలను ప్రజలకు అందించిన గొప్ప ఋషి ఆయన. ఆయన సేవల కోసం ఈ పండుగను “గురుపూర్ణిమ” అని కూడా పిలుస్తారు. ఈ రోజున శిష్యులు తమ గురువులకు కృతజ్ఞత చూపించి, వారి ఆశీర్వాదాలు పొందేందుకు ప్రత్యేకంగా ఈ పండుగను జరుపుకుంటారు.
Table of Contents
పరిచయం
వ్యాసపౌర్ణిమ 2025 జూలై 10న (అశాఢ పౌర్ణమి) జరుపుకుంటారు. భారతీయ సంస్కృతిలో గురువు స్థానం చాలా ముఖ్యమైనది, దైవం కంటే కూడా ఎత్తుగా ఉంటుంది. “గురు బ్రహ్మా, గురుర్విష్ణు, గురు దేవో మహేశ్వరః” అనే ఈ శ్లోకం గురువుల్ని త్రిమూర్తుల్లా గౌరవించవలసిన అవసరాన్ని చెబుతుంది. ప్రతీ ఏటా ఆశాఢ శుద్ధ పౌర్ణమి రోజున జరుపుకునే గురుపౌర్ణిమ మనం గురువులకు మన యొక్క కృతజ్ఞతను తెలియజేసే ప్రత్యేకమైన పండుగ.
వ్యాసపౌర్ణిమలో దాగి ఉన్న గాథ
ఈ పౌర్ణిమని వ్యాస మహర్షి యొక్క జయంతి . ఆయన వేదాలను నాలుగు భాగాలుగా విభజించిన గొప్ప ఋషి. అంతేకాదు మహాభారతాన్ని రచించింది కూడా ఆయనే. వేదాలు, పురాణాలు, ఇతిహాసాలను వ్రాత పూర్వకంగా భవిష్యత్తు తరాలకు అందించడంలో వ్యాసుని పాత్ర ఎంతో ముఖ్యమైనది. అందుకే అతనికి “వేదవ్యాసుడు” అనే పేరు వచ్చింది.
ఈ పోస్ట్ కూడా చదవండి క్షేత్రపాలకుడు అంటే?
వ్యాసమహర్షి రచనలు – వేదాల విభజన
- మహర్షి వ్యాసుడు వేదాలను నాలుగు భాగాలుగా విభజించారు – రుగ్వేదం, యజుర్వేదం, సామవేదం, అథర్వవేదం.
- అంతేకాదు, బ్రహ్మసూత్రాలు, 18 పురాణాలు, 2 మహాపురాణాలైన మహాభారతం మరియు భాగవతం కూడా ఆయన రచనలు.
- వ్యాసమహర్షి రచనల వల్లే వేదజ్ఞానం ప్రజలందరికీ అర్థమయ్యేలా మారింది.
గురుపౌర్ణిమగా కూడా ఎందుకు పిలుస్తారు?
ఈ పండుగను “గురుపౌర్ణిమ” అనే మరో పేరుతో కూడా పిలుస్తారు, ఎందుకంటే ఇది గురువుని స్మరించే, గౌరవించే పర్వదినం. పురాణాల ప్రకారం, ఈ రోజున తొలి గురువు అయిన శివుడు తన శిష్యుడు పార్వతికి బ్రహ్మజ్ఞానం బోధించాడు. అలాగే, ఈ రోజు నుంచే వ్యాసముని శిష్యులు ఆయన్ని “గురు”గా అంగీకరించి వేదాల అధ్యయనాన్ని ప్రారంభించారట.
ఆ రోజు చేసే పూజలు మరియు ఆచారాలు
- గురువుకి పూజ: గురువు లేదా ఆధ్యాత్మిక గురువుల పాదపూజ చేయడం అనేది ప్రధాన కార్యక్రమం.
- వ్రతాలు: కొంతమంది ఉపవాసం ఉండి, వ్యాస మునికి అర్పణ చేసే విశేష వ్రతాలు చేస్తారు.
- పూజా విధానం: వ్యాసముని చిత్రాన్ని లేదా విగ్రహాన్ని పూజించి, పుష్పాలతో అలంకరిస్తారు.
- శ్రద్ధా పూర్వకంగా విద్యార్ధులు గురువులను గౌరవిస్తారు.
వ్యాసపౌర్ణిమ యొక్క ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యత
- జ్ఞానం మరియు విజ్ఞానం యొక్క పండుగ: గురుపౌర్ణిమ జ్ఞానం యొక్క గొప్పతనాన్ని గుర్తుచేసే దినం.
- స్వీయోన్నతి కోసం దారి చూపించే దినం: ఈ రోజు గురువు చూపిన మార్గంలో నడవాలని ప్రతిజ్ఞ చేయాలి.
- శిష్యుడు తన అభివృద్ధికి గురువు భాగస్వామిగా భావించే సందర్భం.
మన జీవితంలో గురుపౌర్ణిమ ఎంతో అవసరం
ఈ వేడుక మనకు కొన్ని గొప్ప సందేశాలు ఇస్తుంది:
- గురువు మార్గదర్శకుడు మాత్రమే కాదు, మార్గమే కూడా.
- కృతజ్ఞత ఒక గొప్ప శక్తి, అది మన జీవితాన్ని అద్భుతంగా మార్చగలదు.
- జ్ఞాన మార్గంలో ముందుకు సాగేందుకు సత్సంగం, గురుపాటం అవసరం.
భారతదేశ వ్యాప్తంగా గురుపౌర్ణిమ వేడుకలు
భారతదేశంలో అనేక ప్రాంతాలలో ఈ పండుగను వివిధ రీతుల్లో జరుపుకుంటారు:
- హిమాచల్ ప్రదేశ్ లోని వాషిష్ట ఆలయం వద్ద ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహిస్తారు.
- ఉత్తరప్రదేశ్ లో గురుకుల వ్యవస్థను గుర్తు చేస్తూ పెద్ద ఎత్తున వేడుకలు జరుగుతాయి.
- మహారాష్ట్ర లో వేదపాఠశాలలు, గోశాలలు ఈ రోజున ప్రత్యేకంగా పూజలు చేస్తాయి.
గురుపౌర్ణిమకు సంబందించిన శ్లోకాలు
1. గురు స్థుతి:
గురు బ్రహ్మా గురుర్ విష్ణుః గురు దేవో మహేశ్వరః।
గురుస్సాక్షాత్ పరబ్రహ్మ తస్మై శ్రీ గురవే నమః॥
2. వ్యాస స్మరణా శ్లోకం:
వ్యాసాయ విశ్ణురూపాయ వ్యాసరూపాయ విష్ణవే।
నమో వై బ్రహ్మనిధయే వాసిష్ఠాయ నమో నమః॥
ఈ శ్లోకాలు పఠించడం వల్ల వ్యాసముని ఆశీస్సులు లభిస్తాయని నమ్మకం.
వ్యాసపౌర్ణిమలో గురుదక్షిణా ప్రాముఖ్యత
ఈ రోజున శిష్యులు తమ గురువులకు “గురుదక్షిణా” ఇచ్చే పద్దతి ఉంది. ఇది కేవలం ఆర్థిక రూపంలో కాకుండా:
- సేవా రూపంలో
- జ్ఞానం పట్ల గౌరవంగా
- ఆచరణలో మార్పులుగా
ఇవన్నీ గురుదక్షిణగా పరిగణించబడతాయి.
వ్యాసపౌర్ణిమ నాటి పుణ్యకాలం (ముహూర్తం)
ఈ పండుగ పౌర్ణమి రోజున ఉదయం నుండి సాయంత్రం వరకు పూజలకు అనుకూలమైన ముహూర్తాలుగా భావిస్తారు. వ్యాసమునికి పూజ చేయడం, గురువులను స్మరించడం, వ్రత నిష్టగా ఉండటం వల్ల:
- పాప పరిహారం
- జ్ఞానం పెరుగుదల
- ఆధ్యాత్మిక చైతన్యం
అంటివి పొందగలమని శాస్త్రాలు చెప్పాయి.
వ్యాసపౌర్ణిమ – నేటి తరానికి సందేశం
ఇప్పటి యువత గురుత్వాన్ని అర్థం చేసుకోవడం ముఖ్యం. ఈ వేడుక ద్వారా నేటి తరం:
- తల్లిదండ్రులు, ఉపాధ్యాయులు, ఆధ్యాత్మిక గురువుల విలువ తెలుసుకోవచ్చు.
- విజ్ఞానాన్ని స్వీకరించే శ్రద్ధ కలిగించుకోవచ్చు.
- జీవిత దిశను నిర్మాణాత్మకంగా తీర్చిదిద్దుకోవచ్చు.
ముగింపు
వ్యాసపౌర్ణిమ యొక్క విశిష్టత తెలుపుతూ ఈ దినాన్ని గురువు పట్ల కృతజ్ఞతగా, శ్రద్ధగా జరుపుకోవాలి. వ్యాసమునికి నమస్కరించి, ఆయన చూపిన మార్గంలో నడవాలని సంకల్పించాలి.
గురువు అనేది శరీరంలో లేని ఒక శక్తి. ఆ శక్తిని స్మరించే ఈ పవిత్ర గురుపౌర్ణిమను భక్తితో జరుపుకుందాం.