గురు పూర్ణిమ – సనాతన ధర్మానికి జ్ఞాన కాంతి పూర్ణిమ

మన భారతీయ సాంస్కృతిక వ్యవస్థలో పండగలు కేవలం ఉత్సవాలు కాదు. ప్రతి పండుగ ఒక జీవనవిధానం, ఒక ఆధ్యాత్మిక బోధన, ఒక ఆత్మాన్వేషణ. అలాంటి విశిష్టమైన పండుగే – గురు పూర్ణిమ, లేదా వ్యాస పూర్ణిమ.

ఈ పండుగకు అర్థం ఏమిటి?

“గురు” అంటే చీకటి (అజ్ఞానం) తొలగించి, జ్ఞానాన్ని ప్రసాదించే వాడు. ఈ రోజు మనం –
1. జీవితంలోని అన్ని రంగాల్లోనూ దారి చూపిన గురువులకు
2. ఆధ్యాత్మిక మార్గాన్ని ప్రతిపాదించిన మహర్షులకు
3. వేద సారాన్ని అందించిన వేదవ్యాసునికి
కృతజ్ఞతతో నమస్కరిస్తాము.

ఇది కేవలం ఒక పండుగ కాదు – జ్ఞానం పట్ల నమ్రతకు, గురు పట్ల స్మరణకు అంకితమైన తేది.

ప్రేరణ ఏమిటి?

మనకి తెలిసిన ప్రతి శాస్త్రం, ఉపనిషత్తు, వేదం, ధర్మ గ్రంథాలన్నీ – కొంతమంది మహాత్ముల కృషి ఫలితం. వారి ఉపదేశం లేకుండా జీవితానికి దిక్సూచి ఉండేది కాదు. మనిషి లోపలి చీకటిని తొలగించే మొదటి కిరణం – గురు బోధ.

గురు పౌర్ణమి ఈ సత్యాన్ని గుర్తుచేసే రోజు. ఈ రోజు – ఆ ఉపదేశాల పట్ల కృతజ్ఞత, ఆ గురువుల పట్ల నమ్రత, ఆ జ్ఞానానికి విలువను గుర్తు చేసుకోవడం.

ఈ పోస్ట్ కూడా చదవండి  క్షేత్రపాలకుడు అంటే?

మూలం – వ్యాస మహర్షి గొప్పతనం

అసలు ఈ వ్యాసుడు ఎవరు? గురు పౌర్ణమి ఎందుకు “వ్యాస పౌర్ణమి” అని పిలుస్తారు?

• వ్యాసుడు ఎవరు?
• మహర్షి వేదవ్యాసుడు సనాతన ధర్మంలో అత్యంత ఘనమైన ఋషుల్లో ఒకరు. ఆయన పూర్తి పేరు ” కృష్ణ ద్వైపాయన వ్యాసుడు”
• వేదవ్యాసుడు – మన సనాతన ధర్మానికి సాంప్రదాయ రూపం ఇచ్చిన మహర్షి.
• ఆయనచే వేదాల విభజన మహత్తర కృషి జరిగింది .(ఋగ్వేదం, యజుర్వేదం, సామవేదం, అధర్వణవేదం)గా విభజించారు.– ప్రతి వేదానికి వేరే వేరే శాఖలూ, ఉపవేదాలూ, బ్రాహ్మణాలూ, ఆరణ్యకాలూ, ఉపనిషత్తులూ, ఇలా వందల గ్రంథాల రూపంలో మనకు అందించారు
• మహాభారతం (ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ఇతిహాసం) రచయిత.
• భగవద్గీతను( మహాభారతంలో భాగంగా) ఈ లోకానికి అందించినది వ్యాసుని వచనమే.
• అష్టాదశ పురాణాల (18) సంకలనం కూడా చేశారు.

ఆయన పుట్టిన రోజు పౌర్ణమి నాడు వస్తుందని పురాణానుసారం చెబుతారు. అందుకే ఈ పౌర్ణమి “వ్యాస పౌర్ణమి”.

పురాణ కధలు

పురాణాల్లో ఈ సందర్భానికి అనేక స్మరణలు ఉంటాయి:

• మహాభారతంలో – వ్యాసుడు తన మానవ అవతారం పూర్తిచేసి, జ్ఞానాన్ని దర్శించి పీఠంపై నిలిచాడని చెబుతారు.

• స్కంద పురాణం – వ్యాసుని అనుగ్రహం వలననే జ్ఞానమార్గం భూలోకానికి అందిందని వివరిస్తుంది.

• వ్యాసుడు – పరమబ్రహ్మ స్వరూపుడు అని, ఆయనను స్మరించడం ఆధ్యాత్మిక శుభ్రతకు మార్గమని వ్రాయబడింది.

ఈ పండుగలో చేసే ముఖ్య ఆచారాలు

• గురువులను స్మరించడం.
• వారి పాదపూజ చేయడం. వీలుకాకుంటే మానసికంగా నమస్కరించడం.
• వేదపఠనం, ఉపనిషత్తు పఠనం, ధ్యానం చేయడం.
• గురు ఉపదేశాలనూ పునఃస్మరించడం.
• జ్ఞానార్జనకు సంకల్పం చేయడం.

ఈ పండుగ గొప్పతనం

గురు పౌర్ణమి కేవలం ఒక భౌతిక పూజ కాదు. అది ఒక జ్ఞాన ద్రుఢ సంకల్పం – మనకు లభించిన విద్యకు, ఉపదేశానికి, ఆధ్యాత్మిక బోధకు ధన్యవాదాలు చెప్పే పుణ్య క్షణం. జ్ఞానం లేకుండా జీవితం అర్థం లేని చీకటి. గురువు లేకుండా ఆ జ్ఞానం దొరకదు. ఈ చింతనకు పునాది వేయడానికి ఈ పౌర్ణమి మనకు అవకాశం ఇస్తుంది.

సారాంశం

ఈ రోజు – వ్యాసుని ఆత్మస్మరణ, ఆధ్యాత్మిక విలువల పునరుద్ధరణ, మన లోపలి అహంకారాన్ని చీల్చి, వినమ్రతను పుష్పింపచేసే తేది. మనమందరం గర్వంగా చెప్పుకోవచ్చు – మనకున్న సమస్త జ్ఞాన సంపదకు మూలం వ్యాసుని దివ్య కృషి. అందుకే “వ్యాస పౌర్ణమి” అంటే ” జ్ఞాన పూర్ణిమ”.

ఈ రోజు – “గురు బ్రహ్మా, గురు విష్ణుః, గురు దేవో మహేశ్వరః” అంటూ మనసారా నమస్కరిద్దాం.

సకల గురువులకు, వేదవ్యాస మహర్షికి నమస్సులు.
జ్ఞానం, భక్తి, ఆధ్యాత్మిక చైతన్యం నిత్యం మీ జీవితంలో ప్రకాశించాలి.

గురు పౌర్ణమి శుభాకాంక్షలు!