మహాలయ పక్షాలు (పితృపక్షం)

మహాలయ పక్షం: పితృ దేవతల పునరాగమనం, వారి ఆశీస్సుల పర్వంపవిత్రమైన మహాలయ పక్షాలు ప్రారంభం అవుతున్నాయి. భాద్రపద బహుళ పాడ్యమి నుండి భాద్రపద అమావాస్య వరకు ఉండే ఈ పదిహేను రోజుల కాలాన్ని “మహాలయ పక్షాలు” లేదా “పితృ పక్షం” అని పిలుస్తారు. ఈ సమయం కేవలం మన పితృదేవతలకు మాత్రమే అంకితమైనది. ఇది వారి ఆకలిని తీర్చే సమయం, వారి ఆశీస్సులు పొందే సువర్ణావకాశం. మరి

ఈ మహాలయ పక్షాల విశిష్టత ఏమిటి? ఈ పవిత్రమైన రోజులలో మనం ఏం చేయాలి? వంశాభివృద్ధికి లేదా సంతాన ప్రాప్తికి అసలు ఈ మహాలయపక్షాలకి సంబంధం ఏమిటో తెలుసుకుందాం..

మహాలయ పక్షాల ప్రాముఖ్యత:

పురాణాల ప్రకారం, పితృదేవతలు మహాలయ పక్షాలలో యమలోకం నుండి భూలోకానికి వస్తారు. వారి సంతానం అందించే శ్రాద్ధ కర్మలు, తర్పణాల కోసం ఎదురుచూస్తారు. వారి కోరికలను నెరవేర్చి, వారి ఆత్మలకు శాంతి కలిగించడం మన విధి. ఈ కర్మలను నిర్లక్ష్యం చేస్తే, పితృదేవతలు నిరాశ చెంది తిరిగి వెళ్ళిపోతారని శాస్త్రాలు చెబుతున్నాయి. పితృదేవతలు మనకు జన్మనిచ్చిన జన్యు దేవతలు. మనం ఈ దుర్లభమైన మానవ శరీరాన్ని పొందడానికి వారే కారణం. ఈ శరీరం ద్వారానే ధర్మ కార్యాలు ఆచరించి మోక్షానికి చేరుకోగలం. అందువల్ల, వారి పట్ల కృతజ్ఞతను చాటుకోవడం మన కనీస ధర్మం. ఈ మహాలయ పక్షాలు ఆ కృతజ్ఞతను ఆచరణలో పెట్టడానికి ఒక గొప్ప అవకాశం.

ఈ పోస్ట్ కూడా మీకు నచ్చుతుంది:  మహాలయ పక్షం: నువ్వులు, నీళ్లు.. కేవలం ఆచారమా? అద్భుతమైన శాస్త్రీయ వ్యవస్థా?

పితృదేవతలకు నిజంగానే ఆకలా?

ఇది చాలా మందికి కలిగే సందేహం. ఆధ్యాత్మికంగా చూస్తే, సృష్టి అంతా “ఆకలి” అనే సూత్రం మీదే నడుస్తుంది.

అన్నాద్భవంతి భూతాని పర్జన్యాదన్న సంభవఃయజ్ఞాద్భవతి పర్జన్యో యజ్ఞఃకర్మ సముద్భవః

ఈ శ్లోకం ప్రకారం, ప్రాణికోటి అన్నం వలన, అన్నం వర్షం వలన, వర్షం యజ్ఞం వలన, యజ్ఞం కర్మ వలన లభిస్తుంది. పితృలోకంలో ఉండే ఆత్మలు తిరిగి ఈ భూమి మీదకు రావాలంటే వారికి అన్నం అందించాలి. ఆ ఆహారం ద్వారానే వారు పురుష ప్రాణి దేహంలో ప్రవేశించి, తిరిగి జన్మ తీసుకుంటారు. ఈ ప్రక్రియలో వారి కర్మ పరిపక్వమై, వారికి మోక్షం లభిస్తుంది. ఈ మోక్షం అంటే వారికి ఉన్న “పితృఋణం” తీరడమే. ఈ మహాలయ పక్షాలు ఆ పితృఋణం తీర్చడానికి నిర్దేశించబడ్డాయి.

తద్దినాలు పెడుతున్నప్పుడు మళ్ళీ మహాలయాలు ఎందుకు?

కొంతమందికి తద్దినాలు పెడుతున్నప్పుడు మళ్ళీ మహాలయాలు ఎందుకు పెట్టాలి అనే సందేహం రావచ్చు. తండ్రి మరణించిన తిథినాడు కేవలం మూడు తరాల వారికి (తండ్రి, తాత, ముత్తాత) మాత్రమే తర్పణాలు ఇస్తారు. కానీ మహాలయ పక్షాలు అలా కాదు. అవి వంశంలో మరణించిన వారందరికీ అంకితం చేయబడ్డాయి. పుత్రులు లేనివారు, పెళ్లికానివారు, ప్రమాదాల్లో మరణించినవారు, చిన్న పిల్లలు, స్నేహితులు మరియు గురువులు – ఇలా అందరికీ తిలోదకాలు ఇచ్చే అధికారం ఈ మహాలయ పక్షాలలో ఉంది. దీనినే “సర్వ కారుణ్య తర్పణ విధి” అని అంటారు.ఏ కారణం చేతనైనా తద్దినం పెట్టలేనివారు, మహాలయ పక్షాలలో శ్రాద్ధ కర్మలు చేయడం వల్ల ఆ దోషం తొలగిపోతుంది. పితృయజ్ఞం చేసిన వారికి పితృదేవతలు సకల ఐశ్వర్యాలు, పుత్రపౌత్రాభివృద్ధిని ప్రసాదిస్తారు.

పితృకార్యాలు చేయకపోతే ఏమవుతుంది?

గరుడ పురాణంలో శ్రీ మహావిష్ణువు చెప్పినట్లు:

స్వకులం పీడయేప్రేతః పరచ్ఛిద్రేణ పీడయేత్ |జీవన్స దృశ్యతే స్నేహీ మృతో దుష్టత్వమాప్నుయాత్ ||

అర్థం: ప్రేత రూపం విడిపించని వంశాన్ని ఆ పితరులే నాశనం చేస్తారు. వారు స్వయంగా చేయవచ్చు, లేదా శత్రువుల చేత చేయించవచ్చు. జీవించి ఉన్నప్పుడు ప్రేమతో చూసుకున్నవారే, మరణం తరువాత ప్రేత రూపం విడిపించకపోతే, ఆగర్భశత్రువులుగా మారి పీడిస్తారు.ఈ శ్లోకం పితృ కార్యాల ప్రాముఖ్యతను స్పష్టంగా చెబుతుంది.

పితృ దోషం అనేది ఒక శాపం. పూర్వీకులు చేసిన కొన్ని దోషాల వలన వారి తర్వాతి తరాల వారు కష్టాల పాలవడం, సంతానలేమి, గౌరవానికి భంగం, మానసిక సమస్యలు వంటివి ఎదుర్కొంటారు. పితృ దోష నివారణకు మహాలయ పక్షాలలో శ్రాద్ధ కర్మలు చేయడం, పితృ స్తుతిని పఠించడం, కాకులకు ఆహారం పెట్టడం, బ్రాహ్మణులకు భోజనం పెట్టడం ఉత్తమ మార్గాలు.

మహాలయ పక్షాలలో ఎప్పుడు, ఎవరికి పెట్టాలి?

సాధారణంగా తండ్రి మరణించిన తిథినాడు మహాలయం పెట్టడం ఉత్తమం. ఒకవేళ అది కుదరకపోతే, మహాలయ అమావాస్య నాడు పెట్టవచ్చు. ఈ రోజును ‘సర్వ పితృ అమావాస్య ‘ అని కూడా అంటారు. ఈ రోజున అందరి పూర్వీకులకు కలిపి శ్రాద్ధం చేయవచ్చు.

భరణి తిథి: గత సంవత్సరంలో మరణించిన వారికి ఈ తిథి రోజున శ్రాద్ధం పెట్టాలి.అవిధవ నవమి: భర్త కంటే ముందు మరణించిన స్త్రీలకు (సుమంగళిగా మరణించినవారు) ఈ రోజున శ్రాద్ధం పెట్టాలి. ఈ రోజున ఒక సుమంగళికి భోజనం పెట్టి, చీర, పసుపు, కుంకుమ వంటివి దానం చేయడం శుభప్రదం.

ఘట చతుర్దశి: ప్రమాదాలు, ఆత్మహత్యలు, ఉరిశిక్ష వంటి కారణాల వల్ల అకాల మరణం పొందిన వారికి ఈ రోజున శ్రాద్ధం పెట్టాలి.

పన్నెండవ రోజు: ఉపనయనం కాని చిన్న పిల్లలు మరణించి ఉంటే ఈ రోజున మహాలయం పెట్టాలి. బ్రహ్మదేవుడు చేసిన పితృస్తుతి ‘బృహద్ధర్మ పురాణంలో’ బ్రహ్మదేవుడు స్వయంగా చేసిన పితృస్తుతి ఇది. దీనిని మహాలయ పక్షాలలోనే కాక ప్రతిరోజూ పఠించవచ్చు. ఈ స్తోత్రం చదివిన వారికి అన్ని ఈతిబాధలు తొలగిపోతాయి, వారికి దుర్లభమైనది ఏదీ ఉండదు. ఈ పితృస్తుతి పితరుల కృపను పొందిస్తుంది.

బ్రహ్మ ఉవాచ:నమో పిత్రే జన్మదాత్రే సర్వ దేవమయాయ చ!సుఖదాయ ప్రసంనాయ సుప్రీతాయ మహాత్మనే!!

అర్థం: ఎవరి వలన ఈ జన్మ లభించిందో, ఎవరు సకల దేవతా స్వరూపులో, ఎవరి ఆశీస్సుల వలన సుఖాలు కలుగుతాయో, అటువంటి గొప్పవారైన పితరులకు నమస్కారములు.

సర్వ యజ్ఞ స్వరూపాయ స్వర్గాయ పరమేష్ఠినే!సర్వతీర్థావలోకాయ కరుణాసాగారాయ చ!!

అర్థం: సకల యజ్ఞ స్వరూపులై, స్వర్గంలో ఉండే దేవతలతో సమానమైన, సకల పుణ్యతీర్థములకు నిలయమైన, కరుణా సముద్రులైన పితరులకు నమస్కారములు.

నమో సదా ఆశుతోషాయ శివరూపాయ తే నమః!సదాపరాధక్షమినే సుఖాయ సుఖదాయ చ!!

అర్థం: సులభంగా సంతోషించి, వెంటనే అనుగ్రహించే శివ స్వరూపులకు నమస్కారము. మన తప్పులను ఎల్లవేళలా క్షమిస్తూ, సంతోషంతో సుఖాలను ప్రసాదించే పితరులకు నమస్కారములు.

దుర్లభం మానుషమిదం యేనలబ్ధం మాయా వపుః!సంభావనీయం ధర్మార్థే తస్మై పిత్రే నమోనమః!!

అర్థం: ధర్మాలు ఆచరించడానికి అవకాశం ఉన్న దుర్లభమైన ఈ మానవ శరీరం ఎవరివలన లభించిందో, ఆ పితృదేవతలకు నమస్కారములు.

తీర్థ స్నాన తపో హోమ జపాదీన్ యస్య దర్శనం!మహా గురోశ్చ గురవే తస్మై పిత్రే నమోనమః!!

అర్థం: ఎవరిని చూసినంతనే అనేక తీర్థ స్నానాలు, తపస్సులు, హోమాలు, జపాలు చేసిన ఫలితం కలుగుతుందో, మహా గురువులకు కూడా గురువులైన ఆ పితృదేవతలకు నమస్కారములు.

యస్య ప్రణామస్తవనాత్ కోటిశః పితృతర్పణం!అశ్వమేధ శతైః తుల్యం తస్మై పిత్రే నమోనమః!!

అర్థం: ఎవరికి నమస్కరించినా, తర్పణాదులు చేసినా, అవి వందలకొలది అశ్వమేధ యాగములతో సమానమో అటువంటి పితరులకు నమస్కారము.

ఈ మహాలయ పక్షాలలో మన పూర్వీకులను స్మరించుకుందాం, వారి ఆశీస్సులు పొందుదాం. పితృ దేవతా స్తుతిని పఠించి, వారి కృపతో ఆనందైశ్వర్యాలను పొందుదాం.

పాఠకులకు విజ్ఞప్తి:

ఈ మహాలయ పక్షాలలో మీరు పాటించే విశేష ఆచారాలు ఏమైనా ఉంటే, కింద వ్యాఖ్యలలో మాతో పంచుకోండి.

🙏ఓం నమో నారాయణాయ🙏.