విశ్వకర్మ జయంతి

సృష్టికి ఆధారం, శిల్ప కళలకు ఆదిగురువు విశ్వకర్మ. భారతీయ సంస్కృతిలో పండుగలు కేవలం వేడుకలు కాదు, అవి మన సంస్కృతి, పురాణాలు, మరియు జీవన విధానానికి ప్రతీకలు. ప్రతి పండుగ వెనుక ఒక గొప్ప చరిత్ర, ఒక దైవిక శక్తికి సంబంధించిన కథ, మరియు మానవ జీవితానికి సంబంధించిన లోతైన సందేశం దాగి ఉంటుంది. అటువంటి విశేషమైన పండుగలలో ఒకటి విశ్వకర్మ జయంతి. ఈ పవిత్రమైన రోజున, మనం కేవలం పనిముట్లను పూజించడమే కాదు, ఈ సృష్టికి మూలమైన, సమస్త కళలకు ఆదిగురువైన భగవాన్ విశ్వకర్మను ఆరాధిస్తాం. ఇది శిల్పులు, ఇంజనీర్లు, వాస్తుశిల్పులు, చేతి వృత్తులవారు, మరియు పారిశ్రామికవేత్తలందరికీ ఒక పవిత్రమైన పర్వదినం.
ఈ పండుగ ప్రతి సంవత్సరం భాద్రపద శుక్ల పక్ష చతుర్దశి నాడు వస్తుంది. ఈ రోజున, భక్తి శ్రద్ధలతో విశ్వకర్మను పూజిస్తూ, మన జీవితాలను సులభతరం చేసే పనిముట్లు, యంత్రాలు, మరియు యంత్రశాలలను గౌరవిస్తాము.
పురాణాలలో విశ్వకర్మ: సృష్టికర్త మరియు దేవశిల్పి విశ్వకర్మ అంటే “విశ్వాన్ని నిర్మించినవాడు” అని అర్థం. ఈయన కేవలం ఒక దేవుడు కాదు, సృష్టికి మూలమైన ఒక దైవశక్తి. వివిధ పురాణాలు, వేదాలు ఈయన శక్తిని, సృజనాత్మకతను విస్తృతంగా వర్ణించాయి.
జననం: పురాణ కథల ప్రకారం, ఈయన బ్రహ్మదేవుని కుమారులలో ఒకరైన ప్రభాసుడికి, దేవతల గురువు బృహస్పతి సోదరి అయిన యోగసిద్ధకు జన్మించాడని చెబుతారు.
వేదాలలో స్థానం: ఋగ్వేదంలోని దశమ మండలంలో ఉన్న విశ్వకర్మ సూక్తంలో ఈయన గురించి గొప్పగా వర్ణించబడింది. ఆయనే ఈ విశ్వాన్ని, భూమిని, ఆకాశాన్ని, మరియు సకల జీవరాశిని సృష్టించినట్లుగా చెబుతారు. అందుకే ఆయన్ని బ్రహ్మకు ప్రతిరూపంగా, ఈ విశ్వ నిర్మాణదారుడిగా భావిస్తారు.
విశ్వకర్మ నిర్మించిన అద్భుతాలు – అసాధారణమైన కట్టడాలు మరియు ఆయుధాలు భగవాన్ విశ్వకర్మ యొక్క ప్రతిభకు పురాణాలలో ఎన్నో నిదర్శనాలు ఉన్నాయి. ఆయన నిర్మించిన ప్రతి కట్టడం వెనుక ఒక గొప్ప కథ, ఒక అద్భుతమైన నైపుణ్యం దాగి ఉన్నాయి.
ద్వారకా నగరం: ద్వాపర యుగంలో శ్రీకృష్ణుడి కోసం ద్వారకా నగరాన్ని కేవలం ఒక్క రాత్రిలో నిర్మించింది విశ్వకర్మే. ఈ అద్భుతమైన నగరం ఆయన వాస్తు నైపుణ్యానికి ఒక నిలువెత్తు సాక్ష్యం.
లంకా నగరం: శివ పార్వతులకు నివాసం కోసం అత్యద్భుతమైన బంగారు లంకా నగరాన్ని విశ్వకర్మ నిర్మించాడు. ఈ నగరంపై రావణుడు కన్ను వేసిన కథ మనకు తెలిసిందే.
వజ్రాయుధం, సుదర్శన చక్రం: సూర్యదేవుని ప్రచండ తేజస్సును తగ్గించినప్పుడు, ఆ తేజస్సు నుండి వెలువడిన శక్తితో ఇంద్రుని వజ్రాయుధాన్ని, విష్ణువు యొక్క సుదర్శన చక్రాన్ని, మరియు శివుని త్రిశూలాన్ని తయారు చేసింది కూడా విశ్వకర్మే.
ఇంద్రప్రస్థ రాజధాని: పాండవుల కోసం ఖాండవప్రస్థ అరణ్యాన్ని అత్యద్భుతమైన నగరంగా మార్చి, ఇంద్రప్రస్థను నిర్మించింది కూడా విశ్వకర్మే.
విశ్వకర్మ జయంతి: పూజా విధానం మరియు మంత్రాలు ఈ పవిత్రమైన రోజున, భక్తులు భక్తి శ్రద్ధలతో విశ్వకర్మను పూజిస్తారు. ఇది కేవలం ఒక కర్మకాండ కాదు, మన పని పట్ల మనకున్న అంకితభావాన్ని, గౌరవాన్ని చాటి చెప్పే ఒక గొప్ప వేడుక.
పూజా విధానం:
పని ప్రదేశాల శుభ్రత: ఈ రోజున, ఫ్యాక్టరీలు, వర్క్షాప్లు, ఆఫీసులు, మరియు దుకాణాలను శుభ్రం చేసి అలంకరిస్తారు. పనిముట్లు, యంత్రాలను శుభ్రం చేసి వాటిపై పూలమాలలు వేస్తారు.
పూజ: ఒక పీటపై ఎర్రటి వస్త్రాన్ని పరిచి, విశ్వకర్మ దేవుడి విగ్రహం లేదా చిత్రాన్ని ఉంచి, గంధం, కుంకుమ, పసుపు మరియు పువ్వులతో పూజిస్తారు.
మంత్ర పఠనం: పూజ సమయంలో, భగవాన్ విశ్వకర్మకు సంబంధించిన ఈ మంత్రాన్ని భక్తితో పఠిస్తే మంచిది.
విశ్వకర్మ మూల మంత్రం:
”ఓం శ్రీం శ్రీం శిల్పవిద్యాయై నమః”
ఈ మంత్రం శిల్ప, కళా నైపుణ్యాలను పెంపొందించడానికి ఉపయోగపడుతుంది. అలాగే, ఈ అష్టోత్తర శతనామావళి నుండి కొన్ని నామాలను జపించడం కూడా శుభప్రదం.
”ఓం విశ్వకర్మణే నమః”
“ఓం సర్వ కర్మాయ నమః”
“ఓం సర్వ జ్ఞానినే నమః”
నైవేద్యం: విశ్వకర్మకు కొబ్బరికాయ, పండ్లు, మిఠాయిలు నైవేద్యంగా సమర్పిస్తారు.
ప్రసాద వితరణ: పూజ తరువాత, ప్రసాదాన్ని అందరికీ పంచి, భోజనాలు ఏర్పాటు చేస్తారు.
ముగింపు:
శ్రమకు గౌరవం, సృష్టికి వందనం విశ్వకర్మ జయంతి కేవలం ఒక పండుగ మాత్రమే కాదు. ఇది మన సంస్కృతిలో శ్రమకు, కళకు, జ్ఞానానికి మరియు నైపుణ్యానికి ఉన్న గొప్ప స్థానాన్ని తెలియజేస్తుంది. మనం చేసే ప్రతి పని దైవ సమానం అని, మన కృషిని మనం గౌరవించాలని ఈ పండుగ గుర్తు చేస్తుంది. విశ్వకర్మను పూజించడం ద్వారా మనం కేవలం ఆయనకు వందనం చేయడమే కాదు, ఈ సృష్టిని సుందరంగా మార్చిన సకల చేతులకు, సకల పనిముట్లకు, మరియు సకల కళాకారులకు మన కృతజ్ఞతను తెలుపుతాము.
ఈ పవిత్రమైన రోజున, మనమందరం సృష్టికర్త అయిన భగవాన్ విశ్వకర్మను స్మరించుకొని, మన వృత్తులలో మరింత అంకితభావంతో, విశ్వాసంతో, నూతన ఉత్సాహంతో ముందుకు సాగుదాం.
మీ అందరికీ విశ్వకర్మ జయంతి శుభాకాంక్షలు!